Uzależnienie od nikotyny

techjulek

• 2020-11-13
• #cbosnikotyna, #nadużywanienikotyny, #nikotyna, #uzależnienie, #uzależnienieodnikotyny

Uzależnienie od nikotyny

Nikotyna jest jedną z najszybciej uzależniających substancji. Palenie jej nie przynosi organizmowi żadnych korzyści, a skutkuje poważnymi konsekwencjami. W dzisiejszych czasach większość osób zdaje sobie sprawę, że wywoływać ona może raka płuc czy też przykładowo problemy z sercem. W latach 50tych palenie papierosów było modne. Reklamowane one były przez aktorów, przedstawiających społeczeństwo zamożne. Nie każdego było stać na taki nałóg, a palenie było dozwolone nawet na komisariacie czy poczcie. Od tamtych czasów wiele się zmieniło, a wiedza dotycząca tej substancji znacznie wzrosła. Obecnie w telewizji nie zobaczymy reklamy papierosów, nie zapalimy w pomieszczeniach, a także od 2010 roku nie zapalimy nawet w miejscach publicznych, takich jak chociażby przystanek autobusowy. Na każdej paczce papierosów umieszczane są zdjęcia oraz napisy, informujące o możliwych negatywnych konsekwencjach wdychania tej substancji. Czy skutkuje to jednak spadkiem liczby palących?

Według badań CBOS, które zostały przeprowadzone w 2019 roku, regularnie palących osób w Polsce jest 21%, a tych, którzy palą jedynie od okazji, 5%. Wyniki te są niższe niż w latach wcześniejszych, choć nadal jest to ¼ społeczeństwa.

Co zatem ciągnie ludzi do substancji, która wywołuje tak wiele chorób?

Otóż, palenie papierosów jest nałogiem, który może mieć dwa podłoża. Można uzależnić się od substancji, co wywołać może głód nikotynowy podczas odstawiania papierosów, ale także uzależnienie może dotyczyć samej czynności, jaką jest trzymanie papierosa i wypuszczanie dymu. Taka forma jest uzależnieniem behawioralnym, który również silnie może wpływać na powodzenie podczas próby rzucania palenia.

Nikotyna uzależnia w sposób porównywalny do innych uzależniających substancji, gdyż objawy występują bardzo zbliżone. Osoba uzależniona zaczyna potrzebować środka do funkcjonowania, wzrasta spożycie danej substancji, a brak dostępu do niej wiąże się z frustracją i złością, a także głodem nikotynowym, który może wpływać na koncentrację osoby. Tym, co wyróżnia nałogowych palaczy od osób uzależnionych od innych substancji, jest to, że otrzymują one spore przyzwolenie na kontynuowanie swojego problemu. Narkotyki są w Polsce zabronione, leki psychotropowe są na receptę, alkohol jest zabroniony w miejscu pracy i nie można prowadzić po nim auta. A jakie konsekwencje wiążą się z paleniem papierosów? Jedynym ograniczeniem jest wiek, w przypadku osób nieletnich oraz bycie w pomieszczeniu z zakazem palenia. 

Nałóg ten jest bagatelizowany, bo nie wprawia uzależnionego w odmienny stan, wyłączający świadomość czy poczytalność. Jest on społecznie akceptowalny, przez co ciężki do zwalczenia. Osoby palące, by rzucić, często muszą próbować wielokrotnie, by osiągnąć sukces. Wskazuje się, że wystarczy silna wolna, ale pomija się to, że osoby uzależnione od papierosów mogą sięgać po pomoc psychologa czy też po farmakoterapię. Takie połączenie może być wielkim ułatwieniem, a niekiedy jedyną możliwością, by skutecznie zwalczyć nałóg.

Bibliografia:

CBOS (2019). Komunikat z badań. Palenie papierosów.

Pęksa, J.W., Dembe, K. (2021). Leczenie uzależnienia od tytoniu – zarys problematyki. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, Tom 27, Nr 1, s. 32-39.

Samochowiec, J., Rogoziński, D., Hajduk, A., Skrzypińska, A., Arentowicz, G. (2001). Diagnostyka, mechanizm uzależnienia i metody leczenia uzależnienia od nikotyny. Alkoholizm i Narkomania, Tom 14, NR 3, s. 323-340.